Bediüzzaman Said Nursi’nin kronolojik hayatı
Üstad Bediüzzaman Said Nursi Hazretlerinin kronolojik hayatı aşağıda verilmiştir.
1878
*Bitlis’in Hizan kazasına bağlı Nurs köyünde doğdu. (5 Ocak-12 Mart)
1886
*Molla Muhammed Emin Efendinin medresesinde öğrenim hayatına başladı.
Nurs’a geri döndü.
1887
*Öğrenim için Pirmis köyüne gitti.
*Ağabeyi Molla Abdullah ile birlikte Nurşin köyüne ve Şeyhan yaylasına öğrenim için gitti.
*Tağ Medresesinde öğrenime devam etti.
1888
*Tağ Medresesinde bir müddet kaldıktan sonra önce Nurşin’e, sonra da Hizan’a döndü.
*Hizan’da bir süre kaldıktan sonra, yeniden ilim öğrenmek üzere Arvas nahiyesine gitti.
1889
*Arvas’ta da bir süre kaldıktan sonra Mir Hasan Velî Medresesine, daha sonra ise Vastan kasabasına gitti.
1890
*Molla Muhammed’in refakatinde Doğubayazıt’a hareket etti.
1891
*Doğubayazıt’ta Şeyh Mehmed Celâlî Medresesine geldi. Buradaki 3 aylık eğitimi, hayatının en önemli tahsil dönemi oldu.
1892
*Öğrenimini Şeyh Mehmed Celâlî Medresesinde tamamladı., icazet aldı ve Siirt’e gitti.
1893
*Siirt’te âlimlerle yaptığı münazaralar onun âlimler arasında tanınmasına sebep oldu. “Saidü’l-Meşhur” lâkabıyla anılmaya başlandı. Buradan Bitlis’e ve daha sonra da Şirvan’a geçti.
1894
*Tillo’ya giderek Kamus-i Okyanus’u ezberlemeye başladı.
*Miran aşiret reisi Mustafa Paşayı zulümden men etti.
*Cizre âlimleriyle münazara etti.
*Mardin’e gitti. Cemaleddin Efganî’nin fikirlerini savunan ve Sünusiye tarikatine mensup iki kişiyle karşılaştı. *Onların fikirleri hakkında bilgi aldı.
1895
*Bitlis’e sürgün edildi. Burada Bitlis Valisi Ömer Paşa’nın konağında kalmaya başladı.
1897
*Davet üzerine Van’a gitti.
1898
*Van’da Vali Tahir Paşa’nın konağında ikamet etmeye başladı.
*Pozitif ilimlere ait eserleri incelemeye başladı.
*Horhor Medresesini kurdu ve ders vermeye başladı.
*Din ilimleri yanında fen ilimlerinde de üstün bir birikime sahip olduğundan, Van uleması kendisine “Bediüzzaman” lâkabını verdi.
1899
*Kızıl İcaz isimli eserini Arapça olarak telif etti.
*İngiliz Sömürgeler Bakanının bir sözü üzerine “Kur’ân’ın sönmez ve söndürülmez manevî bir güneş olduğunu ben dünyaya ispat edeceğim ve göstereceğim” der.
1900
*Vali Tahir Paşa’nın konağında kalırken Türkçe’yi iyi kullanmayı öğrendi ve ilk Türkçe mektubunu, yaz aylarında gittiği yayladan Vali Tahir Paşa’ya yazdı.
1903
*Tahir Paşa ile münakaşa etti ve Hizan’a döndü.
1907
*İstanbul’a gitti. (Kasım sonu)
*Bediüzzaman’ın görüş ve davranışları Padişah II:Abdulhamid’i rahatsız etti.
1908
*Şekerci Hanı’nda “Her suale cevap verilir, fakat sual sorulmaz” diye levha asarak ilan etti. (Şubat-Mart)
*Mizancı Murad’ın, Şehzedebaşı’ndaki Ferah Tiyatrosu’nda verdiği konferansta çıkan kargaşayı yatıştırdı.
*Hükümet tarafından Topbaşı Tımarhanesine gönderildi.
*Mısır El-Ezher Üniversitesi öğretim görevlilerinden Şeyh Bahîd Efendi ile görüştü.
*Tımarhane doktorunun “Bediüzzaman’da zerre kadar mecnunluk eseri varsa, dünyada akıllı adam yoktur” şeklindeki raporu üzerine alelacele tımarhaneden çıkarılıp tevkifhanede nezaret altına alındı.
*Hamallarla konuşarak boykotun daha etkili hâle getirilmesine çalıştı.
*Bir süre hapiste tutulan Bediüzzaman serbest bırakıldı. (Temmuz)
*Meşrutiyet ilân edildi. (24 Temmuz)
*Meşrutiyet’in ilanının 3. Günü irticalen “Hürriyete Hitap” nutkunu irat etti(26 Temmuz). Aynı nutku bilahare Selanik’te de tekrar etti.
*Hamidiye Alaylarına dair bir hakikati anlatan ilk makalesi Şura-i Ümmet gazetesinde neşredildi. (19 Kasım)
*Şark ve Kürdistan isimli gazetede “Kürtler Neye Muhtaç?” adlı makalesi neşredildi. (2 Aralık)
*Kürtlere dair nasihatleri Kürt Teavün ve Terakki gazetesinde neşredildi. (5 Aralık)
*İkinci defa “Kürtler Neye Muhtaç?” ismiyle Kürt Teavün ve Terakki gazetesinde yazı yazdı. (12 Aralık)
*Kürt Teavün ve Terakki gazetesinde Osmanlı Mebusan Meclisindeki mebuslara hitap eden “Mebusana Hitap” yazısı neşredildi. (19-26 Aralık)
1909
*Daha önce yazdığı Mebusana Hitap makalesinin sonuçları hakkında değerlendirmesini “Nutk-ı Sabıkın Neticesi” adıyla, medeniyetle ilgili makalesini ise “İlmiye” adıyla Kürt Teavün ve Terakki gazetesinde neşretti. (9 Ocak)
*Bayezid Talebe İçtimaında talebeleri yatıştırdı. (27 Şubat)
*Volkan gazetesindeki ilk makalesi “Hakikat” ismiyle neşroldu. (11 Mart)
*Volkan’da “Yaşasın Şeriat-ı Garra” (Daha sonraki tashihlerinde makalenin adını “Yaşasın Kur’ân-ı Kerîm’in *Kanun-i Esasîleri” olarak değiştirmiştir.) isimli makalesi yayınlandı. (14 Mart)
*Volkan’da “Yaşasın Şeriat-ı Ahmedî” isimli makalesi neşroldu. (18 Mart)
*Hayatının âdeta programı sayılabilecek gayelerinin özeti ve fikirlerinin programını ortaya koyan 9 maddelik “Dağ *Meyvesi Acı da Olsa Devadır” isimli makalesini Volkan gazetesinde neşretti. (24 Mart)
*Volkan’da “Seda-i Hakikat” isimli makalesi neşroldu. (27 Mart)
*Hayatının en önemli gayesi olan ittihad-ı İslâm konusundaki düşüncelerine dair şüphe ve vehimleri bertaraf eden yazıları “Reddü’l-Evham” ismiyle Volkan’da neşredildi. (31 Mart-1 Nisan)
*Ayasofya Mevlidinde, heyecanlı bir kalabalığı yatıştırdı. (3 Nisan)
*Volkan gazetesinde “Ziya-i Hakikat” (7 Nisan)
*“Lemaan-ı Hakikat ve İzale-i Şübehat” (11, 12, 13, 15 Nisan) makaleleri neşredildi.
*Volkan Başmuharriri Derviş Vahdetî’ye hitaben “Edipler edepli olmalı” diyerek yazdığı kısa bir açıklaması Volkan’da yayınlandı. (11 Nisan)
*31 Mart Vak’ası çıktı ve bu esnada askerlere hitap ederek isyandan vazgeçmelerini sağladı. (13 Nisan)
*31 Mart Vak’asında 8 taburu itaate sevk eden “Kahraman Askerlerimize” isimli makalesi Mizan (15 Nisan), Volkan ve Serbestî (17 Nisan) gazetelerinde neşredildi.
*“Asakire Hitap” isimli makalesi Mizan (17 Nisan), Serbestî (18 Nisan) ve Volkan (20 Nisan) gazetelerinde neşredildi.
*“Cemiyetlere İhtar-ı Mühim” ile “Seda-i Vicdan” isimli makaleleri Mizan (17 Nisan) ve Volkan (20 Nisan) gazetelerinde neşredildi.
*“Umum Zabitanımıza” isimli açıklaması Serbestî gazetesinde neşredildi. (20 Nisan)
*31 Mart Vak’asına karıştığı iddiasıyla tevkif edildi, Divan-ı Harbi Örfîde yargılandı ve beraat etti. (30 Nisan-25 Mayıs)
1910
*1908 ile 1910 yılları arasına ait muhtelif nutukların yer aldığı Nutuk isimli eseri neşredildi.
*İstanbul’dan ayrılarak İnebolu, Batum ve Tiflis’e gitti (Mart). Oradan Doğu ve Güneydoğu illerinin gezerek meşrutiyeti anlattı.
*Münazarat isimli eserini telif etti.
1911
*Şam’a gitti ve Emeviye Camiinde yüzlerce âlimin de içinde bulunduğu cemaate hutbe irat etti. (Mart-Nisan)
*İstanbul’a gelerek Sultan Reşad’ın Rumeli seyahatine katıldı. (5-26 Haziran)
*Münazarat eseri neşredildi.
*Muhakemat isimli eserini telif ve neşretti.
*Hutbe-i Şamiye isimli eserini neşredildi.
1912
*Deva’ül-Yeis Zeylinin Zeyli isimli eseri neşredildi.
*Reçetetü’l-Avam (Münazarat) isimli Arapça eseri neşredildi.
*Reçetetü’l-Havas (Muhakemat) isimli Arapça eseri neşredildi.
1913
*Van Edremit’te Medresetüzzehra’nın temelini attı. (Yaz sonu)
*Şeyh Selim isyanına engel olmaya çalıştı.
*Talikat isimli eserini neşretti.
1914
*Birinci Dünya Harbi’nde talebeleriyle birlikte Gönüllü Milis Alayı kurarak Ermeniler ve Ruslarla mücadele etti. *Rus ve Ermenilerle yapılan savaşlar sırasında gönüllü talebeleriyle Rus ilerlemesini yavaşlattı, pek çok masumun kurtulmasını sağladı.
1915
*Birinci Dünya Harbi esnasında cephede iken İşaratü’l-İ’caz isimli eserini telife başladı.
1916
*Kardeşi Abdülmecid tarafından İşaratü’l-İ’caz isimli eseri Diyarbakır’da temize çekilmeye başlandı. (3 Mart)
*Bitlis savunması sırasında yaralandı ve Ruslara esir düştü. (3 Mart)
*Önce Van, Culfa, Tiflis ve Kologrif, sonra da Kosturma’ya (Kostroma) götürüldü.
1918
*Rusya’daki devrim ve ayaklanmalardan istifade ile esir kampından firar ederek Varşova, Berlin, Viyana ve Sofya üzerinden İstanbul’a geldi. (18 Haziran)
*Dârülhikmeti’l-İslâmiye üyeliğine atandı. (4 Ağustos)
*İşaratü’l-İ’caz isimli eseri neşredildi.
1919
*Biraderzadesi ve talebesi Abdurrahman’ın hazırladığı Tarihçe-i Hayat isimli eser neşroldu.
*Nokta isimli eseri neşredildi.
1920
*Bediüzzaman’ın da içinde bulunduğu birçok aydın tarafından Yeşilay Cemiyeti kuruldu.
*Kürt Şerif Paşa’nın Ermenilerle anlaşma yapması üzerine yazdığı “Kürtler ve Osmanlılık” isimli makalesi İkdam gazetesinde (7 Mart), “Kürtler ve İslâmiyet” isimli makalesi ise Sebilürreşad dergisinde (17 Mart) neşredildi.
*Hutuvat-ı Sitte, Sünuhat, Rumuz, Şuaat, Tulûat, İşarat ve Hakikat Çekirdekleri-1 isimli eserlerini neşretti.
1921
*Anglikan Kilisesinin suallerine cevap verdi.
*Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi’nin Kuva-i Milliye aleyhine verdiği fetvaya karşı Anadolu hareketini destekleyen bir fetva yayınladı.
*Hakikat Çekirdekleri-2, Lemaat ve Kızıl İcaz isimli eserlerinin neşretti.
*Mesnevî-i Nuriye isimli Arapça eserini telif etti. (1921-1923)
1922
*TBMM hükümeti ileri gelenlerinin daveti üzerine Ankara’ya gitti ve resmî merasimle karşılandı. (9 Kasım)
*Ankara’da Katre, Zeylü’l-Katre, Habbe, Zeylü’l-Habbe, Zerre, Şemme ve Zeyil eserlerini yazdı.
1923
*Mecliste milletvekillerinin namazda gösterdikleri ihmal dolayısıyla 10 maddelik beyanname yayınladı. (19 Ocak)
*Mustafa Kemal ile tartışarak ona sert ve sinirli şekilde karşılık verdi.
*Medresetüzzehra hakkında Kayseri Mebusu Âlim Efendi ile Van Mebusu Haydar Bey ve arkadaşlarınca Mecliste kanun teklifi verildi. (17 Şubat)
*Zühre, Zührenin Zeyli, Hubab ve Zeylü’l-Hubab isimli eserlerini yazdı.
*“Ahirzamanın dehşetli şahsına karşı siyasetle galebe çalınamaz” şeklindeki Peygamber ihbarı ve emrini dinleyerek Ankara’dan ayrılıp Van’a gitti.
*Tedrisat Umum Müdürlüğünce Van’da vaizlik kadrosu verildi.
1925
*Bediüzzaman’ın engelleyici bütün gayretlerine rağmen Şeyh Said Hâdisesi meydana geldi. (13 Şubat)
1926
*Van’dan alınarak mecburî ikamete tâbi tutulmak üzere Burdur’a gönderildi. (Mayıs)
*Nur’un İlk Kapısı’nı yazdı.
1927
*Önce Burdur’dan Isparta’ya gönderildi, sonra da Isparta’nın Barla köyünde mecburî ikamete tâbi tutuldu. (Ocak-Şubat)
*Risale-i Nur Külliyatı’nın telifine başladı.
*Onuncu, Birinci, İkinci, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı, Yedinci, Sekizinci, Dokuzuncu, Yirminci, Yirmi Birinci, Yirmi İkinci, On Sekizinci ve Yirmi Beşinci Sözleri yazdı.
1928
*1928-1930 arasında Yirmi Dokuzuncu, Otuzuncu, Otuz Birinci, Otuz İkinci ve Otuz Üçüncü Sözleri yazdı.
Yirminci ve Yirmi Dördüncü Mektubları yazdı.
1929
*Birinci, On Üçüncü, On Dokuzuncu, Yirmi Yedinci ve Otuz Üçüncü Mektubları yazdı.
*Yirmi Yedinci Sözü yazdı.
1930
*İkinci, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı, Dokuzuncu, On Altıncı ve On Yedinci Mektubları yazdı.
1931
*On Altıncı Mektubun Zeyli, Yirmi Altıncı Mektubun İkinci Kısmı ve Yirmi Sekizinci Mektubun Birinci Parçasını yazdı.
1932
*Birinci, İkinci, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Lem’aları yazdı.
*Yirmi Altıncı Mektubu yazdı.
1933
*Sekizinci, On Birinci ve On Yedinci Lem’aları yazdı.
*On Dördüncü Sözün Zeyli, Yirmi Üçüncü Mektub ve Yirmi Sekizinci Mektubun İkinci Parçasını yazdı.
1934
*Barla’daki ikametine son verilerek Isparta’ya getirildi. (25 Haziran)
*Yirmi Dokuzuncu Mektubun Birinci Kısmı ile Onuncu, On İkinci, On Dördüncü, On Altıncı, On Sekizinci, *Yirminci, Yirmi Birinci, Yirmi İkinci, Yirmi Dördüncü, Yirmi Beşinci ve Yirmi Altıncı Lem’aları yazdı.
*İktisat Risalesi, Hastalar Risalesi ve İhtiyarlar Risalesini yazdı.
1935
*Talebeleri ile birlikte tutuklanarak Eskişehir Hapishanesine getirildi.
*Yirmi Yedinci, Yirmi Sekizinci, Yirmi Dokuzuncu ve Otuzuncu Lem’aları yazdı.
1936
*Kastamonu’ya sürgün edildi.
*Birinci ve İkinci Şuayı yazdı.
*Kastamonu Lâhikasını yazdı.
1937
*Üçüncü Şuaı yazdı.
1938
*Dördüncü ve Beşinci Şualar ile Yedinci Şua olan Ayetü’l-Kübrayı yazdı.
1940
*Onuncu Şuaı yazdı.
1942
*Sekizinci Şuaı yazdı.
1943
*Kastamonu’dan Isparta’ya sevk edildi.
*Isparta’da sorgulamadan sonra 126 talebesiyle Denizli Ağır Ceza Mahkemesine sevk edildi.
*On Birinci ve On Üçüncü Şuaları yazdı.
1944
*Denizli Ağır Ceza Mahkemesi, talebeleriyle birlikte beraatine karar verdi. (15 Haziran)
*Denizli’den Emirdağ’a sürgün edildi. (1 Ağustos)
*Temyiz Mahkemesi beraat kararını onayladı. (30 Aralık)
*On İkinci Şuaı yazdı.
1946
*Risale-i Nurlar teksirle çoğaltıldı.
1947
*Risale-i Nur’lar ilk defa Avrupa ülkeleri ve ABD’ye gönderildi.
1948
*Talebeleri ile Afyon Ağır Ceza Mahkemesine sevk edildi. (28 Ocak)
*On Dördüncü Şuaı yazdı.
1949
*Afyon’da talebeleriyle beraber tevkif edildi.
*Afyon Hapishanesinden tahliye oldu. (20 Eylül)
*Emirdağ’a gitti. (2 Aralık)
*On Beşinci Şuaı yazdı.
1951
*Hristiyan âleminin bir nevi ruhanî lideri olan Papa’ya Zülfikâr kitabı gönderildi. (22 Şubat)
*Şapka Kanununa muhalefet gerekçesiyle Emirdağ’da mahkemeye verildi.
1952
*Gençlik Rehberi Mahkemesinden dolayı İstanbul’a gitti. (22 Ocak)
*Emirdağ’a döndü.
*Afyon Mahkemesi duruşmasına katıldı. (30 Mayıs)
*Samsun’da Büyük Cihad gazetesinin yayını sebebiyle dava açıldı.
*İngiliz asıllı müsteşrik bir yabancı, seb’a semavat hakkında yedi günlük bir konferans vermeye başladı. Fakat *Bediüzzaman’ın cevabı ve Nur Talebelerinin faaliyetleriyle konferansı ikinci günü Türkiye’yi terk etti.
1953
*İstanbul’dan Rum Ortodoks Patriği Athenagoras ile görüştü.
*Isparta’da hakkında yeni bir dava açıldı ve Isparta’ya gitti.
*Yerleşmek üzere Isparta’ya geldi. (23 Ağustos)
1956
*Afyon Mahkemesi bütün Risale-i Nur’ların beraatine ve sahiplerine iadesine karar verdi. (Haziran)
*Risale-i Nur’ların yayınlanması serbest bırakıldı.
1957
*Yapılan davet üzerine Isparta Askerî Tugay Camiinin temelini attı. (Nisan)
*Genel seçimde Demokrat Parti’yi desteklediğini açıkça belirtti.
1959
*Nur Talebelerinin davetleri üzerine Konya ve Ankara’ya ziyaretlerde bulundu.
1960
*İstanbul’daki Nur Talebelerinin daveti üzerine İstanbul’a gitti. (1 Ocak)
*Ankara’ya son ziyaretini gerçekleştirdi. (11 Ocak)
*Ankara’ya gitmesini yasaklayan hükümet kararı üzerine Emirdağ’a gitti.
*Emirdağ’dan Isparta’ya geçti. (20 Ocak)
*Isparta’dan ayrılarak Urfa’ya gitti.
*Urfa’da İpek Palas Otelinde vefat etti. (23 Mart)
*Halilürrahman Camii avlusundaki mezarına defnedildi. (24 Mart)
*Naaşı kabrinden alınarak bilinmeyen bir yere götürüldü. (12 Temmuz)